چگونه در برابر آسیب های فضای مجازی از خود مراقبت کنیم - مجله انجمن دعوت

به گزارش ایسنا، باید اثرات و عواقب استفاده غیراصولی از ابزار و تجهیزات رسانه ای را بشناسیم و مراقب خود و اطرافیانمان باشیم.

در ادامه توصیه هایی برای مراقبت از سلامت چشم ها و گوش ها در حین استفاده از ابزار هوشمند و فراگیری آموزش به شیوه مجازی و همچنین آموزش های تلویزیونی بیان شده است که خواندن آن برای همه دانش آموزان ضروری است.

بخش اول؛ مراقبت از چشم ها

چه رسانه های سنتی مثل کتاب و مجله و چه رسانه های جدیدتر مثل تلویزیون و رایانه ها و دستگاه های دارای صفحات لمسی، اعصاب بینایی ما را درگیر می نمایند. البته تفاوت جدی رسانه های سنتی با جدید در این است که صفحات کتاب و مجله از خودشان نوری به چشم نمی تابانند، ولی صفحه های تلویزیون، رایانه و موبایل دائماً در حال انتشار نور هستند.

این شرایط لزوماً آسیب زننده نیست، اما درهرحال از چشم انسان کار می کشد. گاهی نوجوانی 15 ساله چنان از چشم خود کار کشیده است که گویی چشم فردی 30 ساله را دارد.

هرچند که برخلاف آنچه مشهور است، هنوز درباره رابطه بین تماشای تلویزیون و ضعیف شدن چشم ها نظر علمی قطعی وجود ندارد، اما خیره شدن طولانی به صفحه های نمایشگر ممکن است زمینه انواع اختلال بینایی مثل خستگی و خشکی چشم را ایجاد کند.

همچنین، قرار دریافت در فاصله نامناسب از نمایشگر، فشار بیشتری به عضلات چشم وارد می نماید و عارضه پیرچشمی که شیوع آن معمولاً بعد از میان سالی بوده، با استفاده بد و بیش از حد از رایانه، با عنوان پیرچشمی زودرس، گریبان گیر جوانان هم می گردد.

یکی از کارهایی که شاید همه ما به آن عادت داریم و فرزندان ما نیز آن را انجام می دهند، این است که در تاریکی صفحه تلویزیون یا نمایشگر را تماشا می نمایند. ما دقت نمی کنیم که این موضوع ممکن است اعصاب بینایی را به شدت تحریککند.

خیره شدن به صفحه تلویزیون یا رایانه و موبایل در تاریکی، ممکن است به خستگی زودهنگام و فشارهای عصبی دیگر منجر گردد. زمانی که محیط تاریک می گردد، مردمک چشم به صورت اتوماتیک باز می گردد. در این حال، ناگهان به آن نور می تابانیم، درنتیجه احتمال آسیب به آن بالا می رود.

به چشم ها استراحت بدهید: وسایل الکترونیکی برای کار بدون وقفه طراحی می شوند، اما شما ماشین نیستید و به استراحت نیاز دارید. قانون 2020 را نباید فراموش کنید. هر 20 دقیقه به مدت 20 ثانیه چشمتان را از نمایشگر بردارید و به یک نقطه دور نگاه کنید. این کار به ماهیچه های چشم شما استراحت می دهد.

پلک زدن را نباید فراموش کنید: پلک زدن به طور طبیعی چشم را شست وشو می دهد. مرکز نمایشگر باید حدود 10 تا 20 سانتی متر پایین تر از چشم باشد. این شرایط باعث می گردد پلک ها پایین تر قرارگیرند و سطح کمتری از چشم در معرض هوا باشد. با این حال، پلک زدن اختیاری هم می تواند به استراحت چشم یاری کند.

روشنایی صفحه نمایشگر را تنظیم کنید: روشنایی نمایشگر و گوشی همراه خود را تنظیم کنید. برای تنظیم روشنایی، یک صفحه با زمینه سفید باز کنید. اگر سفیدی صفحه برای شما مثل یک منبع نور است، روشنایی آن زیاد است و باید آن را کم کنید.

در مقابل، اگر صفحه کمی خاکستری به نظر می رسد، روشنایی را زیاد کنید. همچنین، حتماً در محیط های تاریک از قابلیت حالت شب1 نرم افزارها بهره ببرید که تابش نور و سفیدی صفحه را به حداقل می رسانند.

نور اتاق را تنظیم کنید: نمایشگر را جایی قرار دهید که نور مستقیم پنجره یا لامپ بالای سر را بازتاب ندهد. همچنین، اگر نور محیط با نمایشگر همسان نباشد، چشم برای سازگار شدن با محیط به خود فشار می آورد. پس هرگز و در هیچ شرایطی در محیط تاریک به صفحه نمایشگر نگاه نکنید.

به طور معمول از بلندگو بهره ببرید، نه دوگوشی: سعی کنید نوجوانان به استفاده از دوگوشی (هدفون) عادت ننمایند. استفاده از بلندگو، در حد متعادل، علاوه بر ایجاد امکان نظارت بر محتوا، زمینه مشارکت والدین در انتخاب محتوا و گفت وگو درباره آن را هم فراهم می نماید. همچنین، استفاده کمتر از دوگوشی، به طور طبیعی امکان بروز آسیب های آن را محدود می نماید. پس در خانه اصل را بر استفاده از بلندگو بگذارید، مگر اینکه ضرورتی مانع از آن بگردد.

بخش دوم؛ مراقبت از گوش ها

ازجمله عادت های رسانه ای اشتباه نوجوانان و جوانان، گوش دادن مداوم به موسیقی یا صداهای دیگر با صدای بلند از طریق دوگوشی2 است. هرچند از مزیت های دوگوشی، جدا کردن فرد از محیط اطراف و ایجاد یک فضای شخصی ذهنی در هنگام راه رفتن در خیابان، مترو و مکان های شلوغ است، اما در محیط های پر سروصدا معمولاً باید صدا را تا حدی بالا برد که فرد چیزی غیر از صدای هدفون نشنود.

این رفتار در استفاده های مداوم ایجاد خطر می نماید. حتی در خانه هم خیلی اوقات اطرافیان برای خلاص شدن از سر و صدای ناهنجار موسیقی یا بازی های دیجیتال، بچه ها را به استفاده از هدفون وامی دارند.

قرارگیری طولانی مدت در معرض صدای زیاد، ممکن است باعث اختلال شنوایی گردد و سلامت گوش را به خطر بیندازد. با اینکه سقف استاندارد قرارگیری در معرض سر و صدا حدود 85 دسی بل است، اما در حال گوش کردن به موسیقی با هدفون، شدت صوت ممکن است تا 120 دسی بل بالا رود.

ضمناً، هرچه هدفون کوچک تر، احتمال خطر بیشتر! کاهش قدرت شنوایی، وز وز گوش و شنیدن صدای سوت نیز از دیگر عواقب استفاده نادرست از هدفون هستند.

همچنین، عارضه پیرگوشی که نوعی از کم شنوایی است و معمولاً در دوره میان سالی رخ می دهد، به دلیل استفاده زیاد از هدفون و هندزفری، و قرار دریافت در سر و صدای زیاد، اخیراً در نوجوانان نیز مشاهده می گردد.

دوگوشی مناسب انتخاب کنید: دو گوشی با کیفیت پایین ساخت، علاوه بر فراوری صداهای نامناسب، امکان کنترل دقیق شدت صدا را هم ندارد. دوگوشی های باکیفیت، علاوه بر داشتن صدای سالم، جلوی سر و صدای محیط را هم می گیرند و نیازی نیست کاربر صدا را بیش ازحد بلند کند.

ضمناً، هدفون های کوچکی که داخل گوش قرار می گیرند (دوگوشی توگوشی!) نسبت به آن هایی که عظیم تر هستند و روی سر قرار می گیرند، فشار بیشتری به پرده گوش وارد می نمایند و برای استفاده طولانی مدت توصیه نمی شوند.

دوگوشی را وسیله ای شخصی بدانید: استفاده مشترک از دوگوشی، ممکن است میکروب ها را بین گوش افراد منتقل کند. به خصوص هدفون های توگوشی آلودگی های احتمالی داخل گوش ها را بیشتر منتقل می نمایند. لطفاً دوگوشی را مثل مسواک یک وسیله شخصی بدانید و آن را با دیگران به اشتراک نگذارید.

به گوش استراحت بدهید: حضور طولانی مدت در مکان های پر سروصدا فشار مضاعفی به دستگاه شنوایی بدن وارد می نماید. فراورینمایندگان حرفه ای رسانه معمولاً سعی می نمایند برای رعایت حال افرادی که در سالن های سینما یا کنسرت های موسیقی حضور دارند، بیش از 15 دقیقه و به شکل یکنواخت صدا و موسیقی با صدای بالا منتشر ننمایند و بین بخش ها و قطعات پرطنین آثار خود فضای تنفس کافی برای مخاطبان قرار بدهند. با رعایت همین قاعده در منزل، عادت سالم شنیدن را در فرزندان ایجاد کنید.

در ادامه این مقاله که در مجله رشد فناوری آموزشی (شماره 1. مهر 99) درج شده؛ آمده است: صدا را تنظیم کنید: برای استفاده از هدفون قانون 6060 را به خاطر بسپارید؛ حداکثر 60 دقیقه استفاده ممتد با 60 درصد توان دوگوشی؛ هرقدر زمان استفاده طولانی تر باشد، صدای دوگوشی باید پایین تر بیاید تا میزان آسیب زنندگی آن کمتر باشد.

ضرورت تنظیم صدا فقط به استفاده از دوگوشی محدود نمی گردد و در استفاده از بلندگو در فضاهای بسته مثل اتاق یا داخل خودرو هم باید رعایت قانون 6060 مدنظر باشد.