کفگیر اکران آنلاین به تهِ دیگ خورده است؟ - مجله انجمن دعوت

هشت ماه از شروع تجربه اکران آنلاین فیلم های سینمایی ایران می گذرد و با وجود تب و تاب چند ماه و اکران پشت سر هم چند فیلم پربازیگر، حالا رونق از این اکران رفته و مثل سالن های سینما سوت و کور شده است. این اتفاق اگرچه ممکن است ادامه نداشته باشد و چند وقت دیگر فیلم هایی تازه بازار اکران آنلاین را گرم کنند، اما کسادی فعلی اش دلایل متعددی دارد.

فروردین امسال بود که در پی شیوع کرونا و بسته شدن سینماها، سازندگان فیلم سینمایی خروج به کارگردانی ابراهیم حاتمی کیا تصمیم گرفتند که این فیلم رونمایی شده در جشنواره فجر را به صورت آنلاین در سامانه های نمایش درخواستی اکران کنند؛ تصمیمی که با مخالفت ها و موافقت هایی از سوی سینمادار ها و دیگر اهالی سینما روبرو شد و در میان تمام اظهارنظر ها شاید فقط یک فصل مشترک وجود داشت؛ آن هم اینکه اکران آنلاین برای فیلم هایی که مناسب نمایش در سینما ها نیستند و سبب شلوغ تر شدن صف اکران شده اند، بسیار کارامد است.

برهمین اساس با استقبال مدیران سازمان سینمایی از اکران آنلاین، چون فیلم های پشت خط مانده اکران هم کمتر می شد، خاتمه تعداد قابل توجهی از فیلم ها راهی VOD شدند و کم کم فیلم ها همزمان در سینما ها و پلتفرم ها در دسترس مخاطبان قرار گرفتند.

در این مدت بیش از 20 فیلم در VOD ها اکران آنلاین شده که تقریبا همگی هم در کوتاه ترین زمان ممکن به صورت غیرمجاز کپی و قاچاق شده اند.

نکته مهم درباره این فیلم ها و اکرانشان این است که مرجع مشخصی برای دسترسی به میزان دقیق آمار فروش و بازدید این فیلم ها وجود ندارد و همین شفاف نبودن یکی از مشکلاتی است که برخی سینماگر ها در باب تداوم نداشتن موفقیت اولیه اکران آنلاین مطرح می کنند.

این روز ها اکران آنلاین در پلتفرم هایی که در این بخش شناخته شده بودند، رونق گذشته را ندارد و فعلا فقط فیلم ساز های ناکوک در دسترس است. تبلیغ نشدن فیلم ها در تلویزیون و حتی خود سامانه های درخواستی از دلایل مهم استقبال نه چندان قابل توجه مخاطبان در این اکران ها عنوان می شود.

اما در کنار تبلیغات، دو موضوع دیگر هم به زعم کارشناسان در این ماجرا دخیل بوده اند؛ نخست نبود فیلم های مخاطب پسند و با کیفیت که علاقه مندان به سینما مشتاق به تماشای آن ها باشند که مهم ترین دلیلش هم همان نبود تضمین برای حفظ امنیت فیلم هاست.

موضوع دیگر به نظر می رسد در نوع قراراداد هایی باشد که پیش روی سینماگر ها برای اکران آنلاین گذاشته می شود.

تعداد زیادی از کسانی که در چند وقت اخیر متقاضی اکران آنلاین فیلم خود بودند، می گویند برای فیلم ها قیمت خرید پایینی از سوی مدیران سامانه های نمایش درخواستی پیشنهاد می شود و اینطور تصور می شود که ما در این شرایط کرونا و تعطیلی سینما ها و بی پولی، چاره ای جز اکران آنلاین نداریم، دو سامانه هم که بیشتر نداریم و رقیبی نیست، پس همین است که هست!

این مسئله یکی از همان دلایلی است که سینمادار و پخش کننده و تهیه کننده ای مثل علی سرتیپی را ترغیب کرده تا وارد بازار VOD ها شود و به دنبال تاسیس یک پلتفرم باشد.

البته در این باره شاهد احمدلو هم که قصد دارد از اواخر آذرماه فیلم مشمشه با نام سابق سینما خر را در یک پلتفرم کم نام و نشان اکران آنلاین کند، به ایسنا می گوید: باید از یک جا شروع کنیم تا آرام آرام بشود با ساخت و پخش فیلم های خوب حتی بدون بازیگر معروف، انحصار نمایش فیلم ها را از سلطه یکی دو پلتفرم کنونی بیرون کشیده و طلسم را بشکنیم.

آپرا بدون هیچ مافیا و باندبازی پشت پرده و مرسوم کنونی رایج در سینما، در راستای حمایت از فیلم های فرهنگی، مستقل و جشنواره ای بسیار صادقانه تلاش و فعالیت می کند. همین اصل مهم در نهایت باعث شد تا با آپرا به توافق برسیم.

به این ترتیب باید دید در روز های آینده پلتفرم های فعال، تکانی به کسادی اکران آنلاین می دهند و چه فیلمسازانی ریسک اکران آنلاین فیلم خود را به جان می خرند؟ همچنین باید دید پلتفرم های جدید چقدر توان رقابت با سامانه های شناخته شده در میان مردم را دارند که برای درک بهتر آن شفافیت در آمار مخاطبان و فروش از ملزومات جدی است.